Gündelik hayatta stres kaçınılmaz bir duygu olarak kendini gösteriyor. Birçok hastalığın davetçisi olan stres, dişlerimiz üzerinde de etkide bulunuyor. Kendilerini zihinsel ve fiziksel açıdan rahatsız hisseden kişiler, farkında olmadan çoğu zaman dişlerini sıkabiliyorlar. Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu, tıpta Bruksizm olarak adlandırılan bu hastalık hakkındaki görüşlerini aktarıyor.
Bruksizm nedir?
Bruksizm; uyku süresince, güçlü çene hareketleri ile oluşan alışkanlıklardır. Genellikle kişiler uyku safhasındayken görülen bu durum, diş sıkma rahatsızlığını oluşturmaktadır. Bireyler bu hareketi istem dışı olarak yapmaktadırlar.
Beyin bölgesine iletilen stresin yoğunluğu arttıkça çiğneme kaslarının sıkımı da aynı oranda güçleşir ve kişi fark etmeden dişlerini gıcırdatmaya, sıkmaya başlar. Çene kasları diğer kaslara göre daha güçlü olsalar da bireylerin alt ve üst çenesinin, çiğneme, yutkunma gibi durumlar dışında birbirine temas etmemesi gerekir. Bunun nedeni ise dişlerin birbirlerine bir şeyi çiğneme dışında sert bir şekilde sürtünmesinin dişlerde aşınmaya yol açmasıdır.
Bruksizmin belirtileri nelerdir?
Diş sıkma hastalığı şikâyeti ile bizlere başvuran hastalarda; çene kaslarını zorlamanın sonucunda boğaz, çene ve yüz kaslarında ağrı, dişlerin kırılması ya da oyulması gibi durumlara rastlanır. Çene kaslarının sürekli sıkılması ise zamanla dişlerde hassasiyet ya da çene eklemlerinde rahatsızlıklar oluşturabilir bu durum ise çiğneme esnasında ağrıya neden olur.
Bruksizmin nedenleri nelerdir?
Diş sıkmanın temel nedeni stres faktörüne maruz kalmaktır. Uykusunda bilinçsiz bir şekilde bu eylemi gerçekleştiren bireyler, günlük yaşamın olumsuz şartlarından büyük ölçüde etkilenirler. Hatta mevsim değişimleri de kişileri bu anlamda önemli ölçüde etkiler, değişen iklim koşullarının insan psikolojisi üzerindeki etkisi yadsınamaz. Değişen koşullar insanların yaşamını da şekillendirirken bu durumun en somut örneği olarak, kişilerde diş sıkmaları ile karşılaşmaktayız. Ayrıca ağız kapanış bozuklukları da bruksizmin yaşanmasındaki faktörlerdendir.
Bruksizm nasıl tedavi edilir?
Bruksizm tedavi sürecinde dişlerin birbirine olan temasını engelleyebilmek için plaklar kullanılır. Bu plaklar, sadece diş sıkma şikâyeti olan hastalar için kullanılır. Bir diğer tedavi yöntemi olarak da gece koruyucuları denilen apareyleri kullanıyoruz. Sert akrilik plastik malzemelerden yapılan apareyler sayesinde hastanın alt ve üst dişlerinin çarpışması önlenir. Burada altını çizmek istediğim bir konu var. Şöyle ki her plak, her hasta için uygunluk göstermeyebilir. Dolayısıyla tedavi sürecinde bu duruma mutlaka dikkat edilmelidir.
Diş tedavilerinde erken teşhisin önemi yadsınamaz. Böylelikle daha sancılı ve tehlikeli bir sürecin önüne geçilebilir. Bu yüzden mutlaka uzman bir diş hekimi ile görüşülerek tedavi planlaması yapılmalıdır.