Ailelerin çocuklarına yaklaşımları ve verdikleri eğitimlerin çocuklar üzerinde büyük etkisi vardır. Dolayısı ile her hiperaktifik belirtiler veren çocuğa, özellikle doktorlar tarafından hemen hiperaktif tanısı konulmamalıdır.
Hiperaktif çocuk; aşırı hareketli, yerinde durmayan enerjisi fazla adeta ne yapacağını bilmeyen çocuk demektir. Ancak bu hiperaktiflilik iki çeşittir. Birincisi hareketlerini bilerek şuurluca, şımarıkça ve çevresindekilerin dikkatini çekmek amacı ile yapan ki bu çocuklara yaramaz ve şımarık çocuk denebilir. İkincisi hareketlerini şuursuzca, düşünmeden ve hiçbir amacı olmadan yaparki işte bu çocuklara hiperaktif çocuklar denir. Bunlarda dikkat eksikliği ve kontrol zorluğu da vardır. Onun için bu hiperaktif çocukların hareketlerinde kırıp dökmek, etrafa zarar vermek ve etraftakileri rahatsız etmek… gibi sonuçlar daha sık görülür.
Nasıl Belirtiler Gösterir?
A : Hiperaktiflik ön planda ise;
- Yerinde duramama ve yerli yersiz koşuşturmalar
- Sabırsızlık, hiçbir işi sonuçlandıramaz ve insanları uzun süre dinleyemez
- Anlamlı ve anlamsız aşırı konuşmalar
- Sessiz ve sakin olarak oyun oynayamama
- Her zaman bir şeyler ile uğraşma, meşgul olma, sakin halde olamama
- Bir şey sorulduğunda cevabını düşünmeden cevaplama
- Sırasını beklemekte zorlanma konuşmalara müdahale olma gibi.
B : Dikkat eksikliği (otizm) ön planda ise;
- Dikkatini yaptığı işe veya oyuna verememe
- Evde veya okulda kullanacağı malzemeleri kaybetme
- Dinleyememe, detayları öğrenememe veya gözden kaçırma
- Düzensizlik
- Unutkanlık ve ilgisinin çok çabuk dağılması, başka yöne yönelmesi
- Daha fazla zihinsel faaliyet gerektiren durumlarda zorlanma
- Bazen de saatlerce televizyon seyredip video oyunları oynayabilme.
Tanı ve Tedavi
- Hiperaktivite tanısı için bir test yoktur.
- Hiperaktiflik düşünülen çocukların takibi sonucunda bunlardan az bir kısmı gerçek tanıyı alır. Pek çok çocukta ya olgunlaşıp normal çocuk haline döner ya da zamanla hayatta çok başarılı olamasa da, ancak hayatını idame ettirecek duruma gelirler.
- Hatta şunuda bazen söyleyebiliriz ki az ve hafif hiperaktiflik bazen hayatta bir avantajdır. Çünkü bu tür çocuklar daha çok araştırmacı, yaratıcı ve icat edici olabiliyorlar.
Uzman Dr. Ahmet Görçin
Özel Fatih Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı