Bayılma Nedir: Bayılma Nedenleri ve Tedavisi Nedir?

Kanda glikoz (şeker) düzeyinin düşük olmasına (hipoglisemi) bağlı bayılmalar, şeker hastalarında ve uzunca bir süre aç kalanlarda (özellikle ağır egzersiz ya­panlarda) görülür. Kanda oksijen eksikliği (hipoksi) ve bu oksijeni taşıyan he­moglobinin yetersiz bulunduğu akciğer hastalıkları ve kansızlık da baygınlık ya­pabilir.

Bayılma Nedir

Bayılma, beynin normal elektrik­sel etkinliğinin geçici bozukluğuna da bağlı olabilir. Bu durumda sara (epilep­si) söz konusudur ve başka bulgularla birlikte görülür.

Başın vurulması da bayılma ya da be­yin sarsıntısıyla sonuçlanabilir. Bu, bir ölçüde, darbe nedeniyle kafatası içinde ortaya çıkan geçici basınç artışına bağ­lıdır. Genellikle hasta, birkaç dakika içinde kendiliğinden ayılır. Baygınlık uzarsa, daha ciddi bir hasar var demek­tir.

Bir kan pıhtısının damarı tıkamasıy­la, geçici olarak kanın beyne gitmemesi de bayılmaya yol açabilir. Pıhtılar sü­rüklenip gidebilecekleri gibi kendilikle­rinden eriyip yok da olabilirler. Tıkan­ma sürerse, beynin beslenemeyen bölge­si işlevini yerine getiremeyecek hale gelir.

Bayılma Belirtileri

Bayılmalarda, bilinç yitiminden baş­ka bulantı, kulakta çınlama, bulanık görme ya da görme yitimi gibi bazı be­lirtiler görülebilir. Soğuk soğuk terleme ve yüzün solması da sık görülen belirti­lerdir. Bilinç yitimi süresi, birkaç sani­ye ile birkaç dakika arasında değişir.

Sara’da, bilinç yitiminin yanı sıra çır­pınmalar ve bu sırada dili ısırma ve id­rar kaçırma görülebilir. Bazı sara tiple­rinde ise, göz kapaklarınm titremesinden başka bulgu olmayabilir. Hattâ birkaç dakikalık bir dalgınlaşmadan başka be­lirti vermediği için gözden kaçan sara nöbetleri bile vardır.

Bayılma Tehlikeleri 

Bayılmalarda iki çeşit tehlike söz ko­nusudur. Bilinç yitiminden kaynakla­nanlar; temeldeki nedene bağlı olanlar. Sözgelimi, araç kullanırken bayılma, ölümle sonuçlanabilir; bayılıp yere düş­me de hastanın sakatlanmasına yol aça­bilir.

Bilinç yitimi durumunda solunum yo­lunun tıkanma tehlikesi de vardır. Dil, gırtlağa doğru kayacak olursa, öne çe­kilmelidir. Bilinç yitiminde öksürme ref­leksi ortadan kalktığından, kusmuk var­sa, öksürükle dışarı atılamayacağından soluk borusuna kaçarak boğulmaya ne­den olabilir.

Bayılma nedenleri ise, önem açısın­dan farklılık gösterirler. Yineleyen ba­yılmaların her zaman ciddi bir sorunun belirtisi olabileceği unutulmamalıdır. Şeker hastalarında, kan şekerinin düş­mesine bağlı bayılmalar görülebilir. Şid­detli kansızlık ve ruhsal sorunlar da bay­gınlık yapabilir.

Baygın yatmakta olan insana yapıl­ması gereken en önemli yardım, soluk alıp vermesinin normal olmasını sağla­maktır. Hasta, yüzüstü yatırılarak başı yana çevrilir ve yüzünün dönük olduğu yandaki kolu ile bacağı yukarı çekilir. Çenesi öne ve yukarı doğru çekilerek, dilinin arkaya,yani gırtlağa doğru kay­ması engellenir. Bedenin alt yarısına minderler yerleştirilerek, gövdesi ve bacakları baş düzeyinden yükseğe kaldırıl­maya çalışılır. Böylece ağzındaki ve bur­nundaki salgıların da solunum yoluna değil, dışarı akması sağlanmış olur.

Bayılmanın betimlenmesine bağlı ola­rak hekim, olası nedeni tanılar ve teda­vi konusunda yeni önerilerde bulunabi­lir. Sözgelimi, muayene bir “postural hipotansiyon” durumunu gösterebilir: Hastanın ayakta ya da yatıyor olması arasında, kan basıncı açısından fark vardır. Kan ve idrar tahlilleri, hastada “şeker” olduğunu belirtir. Tamda bir kesinliğe ulaşılamamışsa ve bayılmalar devam ediyorsa, o zaman bir uzmana başvurmak gerekir.

Bayılma Nedenleri ve Tedavisi