Prof. Dr. Banu Coşar
Acıbadem Üniversitesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı
- Çocuğumu kaç yaşında göz muayenesine götürmeliyim?
- Bebeklerde ilk göz muayenesi, 4-6 haftalıkken göz bebeği damla ile genişletilerek yapılır. Bu muayeneye “kırmızı refle testi” denir. Kırmızı refle testini çocuk doktoru veya göz doktoru yapabilir. Kırmızı refle testinin bozukluğu bebeklerde doğuştan katarakt, göziçi tümörler gibi hastalıklardan kaynaklanabilir ve göz doktoru tarafından gerçekleştirilecek ileri muayene ve tetkikleri gerektirir.
- Daha sonraki göz muayenesi yaşları ise 1 yaş, 3 yaş, 6 yaş ve sonra her yıl şeklinde olmalıdır.
- Çocuğumun gözünün bozuk olup olmadığını nasıl anlarım?
Miyop çocuklar uzakta bir şey görmek istediklerinde gözlerini kısarlar. Yüksek hipermetropisi olan çocuklarda ise içe doğru göz kaymaları olabilir. Bu belirtilere rastlarsanız, çocuğunuzu göz doktoruna götürmeniz uygun olur.
- Çocuğum televizyonu yakından seyrediyor. Neden olabilir?
Miyop olan çocuklar uzağı net göremedikleri için televizyona yaklaşabilirler. Ancak gözü bozuk olmasa da çocuklar televizyona yakından bakmaktan hoşlanabilmektedirler. Çocuğunuzun miyopisi mi var yoksa televizyona yakından bakması sadece bir alışkanlık mı, bunun anlaşılabilmesi için çocuğunuzu göz doktoruna götürünüz. Çocuğunuzu televizyonu en az 3 metre uzaktan seyretmesi konusunda uyarınız.
- Tablet ve cep telefonu çocuğumun gözünü bozar mı? Günde kaç dakika tablet ve telefon için izin vermeliyim?
Fazla yakına bakmak, miyopiyi tetikler. Miyopinin oluşma veya artma riskini azaltmak için her 20 dakikada bir çocuğunuzun gözünü ekrandan ayırıp, 20 saniye boyunca uzağa (örneğin pencereden dışarı) bakmasını sağlayınız.
- Çocuğum gözlüklerini takmak istemiyor, takmazsa ne olur?
Miyop çocuklarda, gözlüğün devamlı kullanımı miyopinin ilerlemesini yavaşlatır. Hipermetrop çocuklar ise gözlükleri takmazlarsa göz ve baş ağrısı yaşayabilirler. Ayrıca gözlükleri takmamak hem miyop, hem de hipermetrop çocukların okul başarısını olumsuz etkileyebilir. Ayrıca iki göz arasındaki derece farkından kaynaklanan göz tembelliği olan çocukların gözlük kullanımı mecburidir. Aksi takdirde göz tembelliği kalıcı olur.
- Çocuğumun gözleri kızardı ve çapaklandı. Neden olabilir?
Gözlerde çapaklanma ve kızarmanın en sık nedeni gözün mikrop kapmasıdır. Bu duruma “mikrobik konjonktivit” denir. Mikrobik konjonktivit, antibiyotikli damla ve pomadlarla düzelir. Bulaşıcı olduğu için çocuğunuzun gözüne damla damlatmadan önce ve sonra ellerinizi yıkamanız, çocuğunuzun havlu ve yastık kılıfını ayırmanız. Çocuğuzun yakın çevresi ile temastan kaçınmasını ve gözünü ellememesini sağlamanız önemlidir.
- Çocuğumun özellikle bahar aylarında gözleri kaşınıyor. Neden olabilir?
Çocuklarda bahar-yaz aylarındaki göz kaşıntısının en sık nedeni “mevsimsel alerji”dir. Mevsimsel alerji en sık havadaki polenlerden olur. Tedavisi antialerjik damla ve pomadlarla yapılır. Çocuğunuza dışarı çıkarken geniş kenarlı bir şapka ve güneş gözlüğü taktırmanız, gözleriyle polen temasını bir miktar azaltarak koruyucu etki sağlar.
- Anne-baba olarak gözlük kullanıyoruz? Çocuğumuzun da mutlaka gözü bozuk olur mu?
İki ebeveynin gözlük takması halinde, çocuğun da gözlük takma riski; sadece annesi veya babası gözlük takan ya da ebeveynleri gözlük takmayan çocuklara kıyasla 6 kat fazladır. Ancak yine de bu durum çocuğunuzun mutlaka gözlük takacağı anlamına gelmez.
- Bebeğimin gözü sürekli yaşarıyor. Neden olabilir?
Bebeklerde göz yaşarması, gözyaşı kanal tıkanıklığından kaynaklanabilir. Kanal tıkanıklığının tedavisi, burun köküne yapılan masaj ile sağlanır. İlk 1 yıl içinde masaj ile kanalın açılmaması halinde, ameliyathanede “sondalama” denen işlem ile kanal açılır.
- Çocuğumun gözünde sık sık arpacık çıkıyor. Nasıl önleyebilirim?
Her gün çocuğunuzun kirpik diplerini bebe şampuanı ile köpürterek yıkayın. Bu sayede arpacığa yol açan yağ kanalı ağzı tıkanıklıklarını önlemiş olursunuz.