Coronavirüs yayılımını önlemek için ellerinizi, ağzınızı ve gözlerinizi ellememelisiniz. Peki neden coronavirüs 2019 hastalığında (COVID-19) gözler bu kadar önemli? Coronavirüs ile gözler arasındaki bağı, göz hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Banu Coşar anlattı:
CORONAVİRÜS GÖZLERDEN YAYILABİLİR
Coronavirüs solunum yolları hastalığına yol açıyor. Ateş, öksürük ve solunum zorluğu gibi belirtiler virüs alındıktan 2-14 gün sonra ortaya çıkıyor. Ciddi enfeksiyonu olanlar zatürree geliştirebiliyor ve hastalığın komplikasyonlarından ölümler izlenebiliyor.
Hasta bir insan konuştuğunda veya öksürdüğünde, ağzından veya burnundan virüs parçacıkları diğer insanın yüzüne saçılıyor. Bu virüs parçacıkları ağzınızdan, burnunuzdan veya gözlerinizden vücudunuza girebiliyor.
Coronavirüs kapmış insanlar gözyaşı ile de hastalığı yayabilmekteler. Gözyaşıyla doğrudan temas veya gözyaşının dediği yüzeyler de infeksiyonun yayılmasını sağlıyor.
Ayrıca üstünde virüs olan bir şeye dokunduktan sonra (örneğin bir masa veya kapı kolu) gözlerinizi ellemeniz de virüsü kapmanıza yol açabilir.
CORONAVİRÜS GÖZ KIZARIKLIĞINA YOL AÇABİLİR – AMA NADİREN
Gözleri kızarık birini görünce, paniklemeyin. Bu o kişinin coronavirüs kaptığının kesin göstergesi değildir. Bu kızarıklığın başka nedenleri de olabilir. Göz kızarıklığı ve çapaklanma ile kendini belli eden “konjonktivit”, coronavirüs kapmış insanların %1 ila 3’ünde gelişmektedir. Virüs kapmış kişinin gözündeki akıntılara dokunmak virüs yayılımına yol açabilir.
KENDİNİZİ VE ÇEVRENİZİ KORUMAK İÇİN 5 YOL
Ellerinizi sık yıkayın; kontakt lens hijyenine önem verin; burnunuzu, ağzınızı ve gözlerinizi ellemeyin.
- Kontakt lens kullanıyorsanız, bir süreliğine gözlüğünüzü takın: Ancak kontakt lens kullanmanız şart ise aylık lens yerine günlük kullan-at lensler ya da hidrojenperoksit içeren kontakt lens solüsyonlarının kullanımı daha hijyenik bir seçenek olacaktır.
- Gözlük takmak ek korunma sağlayabilir; fakat %100 koruma sağlamaz: Virüsler gözlüğün çevresinden hala gözünüze ulaşabilir.
- Göz muayenenizi atlamayın ama önlem alın: Göz doktorları muayene sırasında hastalarına çok yaklaştıkları için, bu tip salgın zamanlarında katı hijyen ve dezenfeksiyon kuralları uygularlar. O yüzden göz muayenesine gitmeniz gerekiyorsa, çekinmeyin.
Ama kendinizin ateş veya öksürüğünüz varsa, gitmeden önce bunu göz doktorunuza bildirin. Eğer göz muayeneniz acil değilse, göz doktorunuz evden çıkmamanızı önerebilir.
- Sürekli kullandığınız göz damlalarınız varsa bunları yedekleyin: Özellikle glokom (göz tansiyonu) ve göz kuruluğu damlalarınız için yedek kutular alın. Eğer karantina altına alınırsanız, elinizde yeterli miktarda damla olmalı.
- Gözlerinizi ovalamayın: Hepimiz zaman zaman gözlerimizi ovalama isteği duyarız. Eğer gözleriniz kaşınırsa, ovalama ihtiyacı veya gözlüğünüzü düzeltme ihtiyacı duyarsanız parmaklarınız yerine kağıt mendil kullanın. Göz kuruluğu daha fazla ovalama ihtiyacına yol açar. O nedenle, göz kuruluğunuz varsa; suni göz yaşı damlalarınızı düzenli kullanın. Damla damlatmadan önce 20 saniye boyunca ellerinizi su ve sabunla yıkamayı unutmayın.
Ayrıca virüsü deaktive ettiği bildirilen klorinli dezenfektanların göz için uygun formu olan HOCl (hipokloröz) ile kirpik dipleri sabah-akşam silinerek temizlenebilir, bu uygulama genel hijyen maksatlı yapılabilir.