Bu kanunun kaynağını teşkil eden ve İstanbul’da imzalandığı için İstanbul Sözleşmesi olarak da adlandırılan Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nde, benzer bir tanım vardır. İtme, kakma, yumruklama, ısırma, tokat atma, herhangi bir araç ya da silah ile yaralama ya da işkence, söz, jest ve mimiklerle korkutma, değer verilen konuların önemsenmemesi, belirli aralıklarla ağır ve küçük düşürücü sözler söylenmesi, aşağılayıcı adlar takılması, küfür edilmesi, isim takma, aşağılama, yok sayma, iletişim kurmama, kendine saygıyı ve beğeniyi yok etme, terk etmekle, çocuklarını elinden almakla tehdit etme, çocukları anneye karşı kullanma, kışkırtma, başkalarıyla iletişimini engelleme, bir yere hapsetme, aile üyeleri ve arkadaşlarıyla görüşmesini engelleme ya da kısıtlama, bilgiye ve desteğe erişimini engelleme, çalışmasına engel olma, çalışıyorsa kazancına el koyma, kazancından sadece harçlık almak biçiminde yararlanmasına izin verme, çok az para bırakarak evi çekip çevirmesini isteme, zorla çalıştırma, mallarına el koyma, ekonomik kararlardan dışlama, ortak edinilmiş mallara zarar verme, aşırı kıskançlık ve şüphecilik, cinsel obje gibi davranılması, cinselliğin cezalandırılma yöntemi olarak kullanılması, aldatma, isteği olmadan cinsel ilişkiye zorlama, dijital ortamda cinsel içerikli fotoğraf, video, mesaj gönderme gibi durumlar ile karşılaşıyorsanız şiddete maruz kalıyorsunuz demektedir. Şiddete karşı yasal korumadan faydalanmak için evli olmanız gerekmez. Şiddet uygulayan sevgiliniz, eşiniz, babanız, erkek kardeşiniz veya başka bir akrabanız da olabilir.
Ne Yapmalı?
Şiddete maruz kalıyorsanız ve can güvenliğiniz tehlikedeyse Alo 155, Alo 156 veya Alo 183 Aile, Kadın, Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattını, 0212 656 96 96 Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattını arayabilirsiniz. Bir yakınınız şiddete uğruyorsa veya siz şiddete uğruyorsanız bunu resmi makamlara (valilik, kaymakamlık, polis, jandarma, cumhuriyet savcılığı, aile sosyal politikalar ile müdürlükleri, sağlık kuruluşları) ihbar edebilirsiniz. İhbar üzerine resmi makamlar gerekli aksiyonları almakla yükümlüdürler. Şiddetten korunmak için başvurabileceğiniz yollardan biri de tedbir kararı çıkartmaktır. Tedbir kararı çıkarmak için polis merkezine, valiliğe, kaymakamlığa veya aile mahkemesine başvurabilirsiniz. Bulunduğunuz yerde aile mahkemesi yoksa talebinizi asliye hukuk mahkemesine iletebilirsiniz. Tedbir kararının amacı sizi şiddetten veya şiddet tehlikesinden uzak tutmaktır. Bu nedenle başvuru aşamasında şiddet gördüğünüzü kanıtlamanız gerekmez. Başvuru için herhangi bir ücret ödemeniz de gerekmez. Kaymakamlık, valilik tarafından verilebilecek koruyucu tedbir kararları; uygun barınma yeri sağlanması, beraberinizde çocuk varsa kreş imkânı sağlanması, geçici maddi yardım, rehberlik ve danışmanlık hizmeti sağlanması, geçici koruma altına alma veya buna benzer uygun görülen tedbirlerdir. Bu tedbirler acil durumlarda polisler tarafından da alınabilir; ancak alınan tedbirin en geç ertesi gün vali veya kaymakama onaya sunulması gereklidir. Hâkimler, iş yerinin değiştirilmesi, tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması, ayrı yerleşim yeri belirlenmesi, şiddet görenin kimlik bilgilerinin değiştirilmesi veya benzeri koruyucu tedbir kararı alabilirler. Önleyici tedbir olarak da şiddet gören kişinin aile üyelerine yaklaşmama, evden uzaklaştırma, çocuklara yaklaşmama, şiddet uygulayan kişinin bir sağlık kuruluşuna tedavi için gönderilmesi gibi kararlar alabilir. Şiddet uygulayan kişinin tedbir kararına uyup uymadığı teknik takip yoluyla izlenebilir. Tedbir kararına uymayan kişi 3-10 gün arası zorlama hapsi cezası alır. Bu cezadan sonra karara yine uymazsa, zorlama hapsi cezası her seferinde 15-30 gün arası tekrarlanır. Fakat zorlama hapsinin toplam süresi 6 ayı geçemez. Tedbir kararı ilk defasında en fazla altı ay için verilebilir. Süre devam ederken veya süre bittikten sonra şiddet tekrar ederse, yeniden tedbir kararı alınması için başvurmak mümkündür.
Keçeciler&Partners Hukuk Bürosu