Sabun, evdeki hijyenin bir numaralı kahramanıdır. Mis kokulu sabunlar, çocukluğumuzu hatırlatır bazen. Annelerimizin kullandığı lavanta ve gül kokuluları, banyo saatlerinin buhar kokusuna karışır. Evlerin baş konukları sabunlar, günümüzde daha da çeşitlendi, renklendi ve de değişti. Artık ana işlevi hijyen olan sabun; bazılarında yerini sadece şekil ve kimyasal ögelere bıraktı. Geri dönüşümün hızlandığı bu zamanlarda, her şeyde olduğu gibi sabun da evde yapılabiliyor. Üstelik hem kolay, hem pratik, hem de çok keyifli…
Sabun yapmak için bitkisel veya hayvansal yağ, temiz odun külü, temiz su ve biraz tuz yeterli. Ticari olarak üretilen sabunların büyük bir kısmında hayvansal yağlar kullanılıyor, çünkü bunlar daha fazla köpürüyor. Ancak, cilt sağlığı için bitkisel yağlar daha yararlı. Bu nedenle size önerimiz, sabun yapımında bitkisel yağ kullanmanız. En sağlıklısı da zeytinyağı veya defne yağıdır. Bunun dışında pamukyağı, fıstık yağı da kullanabilirsiniz. İyi kalitede kül ise çoğunlukla meşe odununun yakılmasıyla elde edilebilir. Daha kaliteli ve daha açık renkli sabun yapmak içinse; kayın ya da elma ağacı külü kullanılabilir. Bu malzemeleri kullanarak kolayca sabun yapabilirsiniz.
BAŞLANGIÇ:
Bir ölçü suya, bir miktar temiz külü koyup ateşte ısıtın, ardından dinlendirin. Karışıma ne kadar kül koyacağınızı şu şekilde tespit edebilirsiniz: Küllü suya ufak bir patates koyun. Eğer patates batıyorsa, biraz daha kül eklemeniz gerekir. Patates tamamen suyun üzerine çıkarsa karışıma biraz daha su koymalısınız. Küllü su karışımını hazırlayıp ısıttıktan sonra, başka bir kapta üç ölçü yağı 40-50°C’ye kadar ısıtın. Yağ ılındıktan sonra üzerine küllü suyu ilave edin ve karışımı kısık ateşin üzerine alarak, tahta kaşıkla karıştırın ve içine bir tutam tuz atın. Bu tuz sabunun sert ve dayanıklı olmasını sağlar. Yaklaşık yarım saat karıştırdıktan sonra, karışım puding haline geldiğinde sabununuz hazır demektir. Bu karışımı hazırladığınız kaplara dökün ve iki gün kapta tutun. İki gün sonunda kaptan çıkardığınız sabun kalıplarını 1-2 ay gölgede kuruttuktan sonra kullanabilirsiniz. Bu işlemi açık havada yapmanız ve çelik tencere kullanmanız sağlık açısından önemlidir. İyi bir sabun yapmanın püf noktası, karışımı hiç köpük kalmayana kadar karıştırmaktır. Dilerseniz yağın içine bir miktar lavanta, gül yağı gibi aromatik yağlar koyarak hoş kokulu sabunlar elde edebilirsiniz.
ZEYTİNYAĞLI SABUN
Malzemeler:
6 litre zeytinyağ
6 litre su
1 kg. kostik (klasik lavabo aç) ve metal olmayan kaplar
Bu malzeme ile 2 tip sabun yapmak mümkün.
- Yöntem: Soğuk Su Sabunu
6 litre suyun içinde, 1 kg. kostik tamamen eritilir. Bu eriyik zeytinyağı üzerine damla damla akıtılarak, tahta bir kaşıkla sürekli karıştırılır. İşlem bittiğinde sabun işlemi de bitmiştir. Oluşan sabun uygun ortamda soğumaya bırakılır ve sonra bıçakla kesilerek kalıplanır.
- Yöntem: Sıcak Su Sabunu
Aynı ölçüler kullanılır ve bunda tek fark işlemi kaynatarak tekrarlamaktır. Bu yöntemde su altta kalır ve sabun üstte toplanır. Aynı şekilde bu sabun da uygun düz bir zemine dökülüp katılaşınca kesilir.