Koronavirüsün dünyada yayılımı hızla devam ediyor. Yediklerinden içtiklerinden şüphe duyan insanların olması akıllara gıdaların güvenilir olup olmadığı sorusunu getiriyor. Beykoz Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Y. Birol Saygı, bugüne kadar gıdalardan kaynaklı bir bulaşmanın olduğuna dair herhangi bir kanıt olmadığını ifade ediyor. Ancak bu dönemde evde pişirilen yemeklerin yenmesi konusuna dikkat çeken Prof. Dr. Saygı Koronavirüs salgını sürecinde gıda güvenirliğinin nasıl sağlanması konusunda Aysha okuyucularını bilgilendirdi.
Virüs Ve Gıda İlişkisi Endişe Yaratmasın
Dünya Koronavirüs salgını nedeniyle adeta içe kapanmış durumda. Bu duruma rağmen Koronavirüs salgınıyla henüz başa çıkabilmiş değil. Türkiye’de alınan tedbirlerle virüs kontrol altında tutuluyor. Dünyada olayların ciddi boyutlara ulaşması nedeniyle insanlarda büyük bir tedirginlik var. Sağlık Bakanlığı Koronavirüsle mücadele etmek için halkı bilgilendirmeyi sürdürürken insanlar yedikleri içtikleri konusunda da endişe duyuyorlar.
Beykoz Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Y. Birol Saygı, koronavirüs ile ilgili önemli gıda güvenliği endişelerinin bulunduğunu ifade ederek, “Koronavirüsün (Covid-19) gıda yoluyla bulaşıp bulaşmayacağı merak ediliyor. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesine göre, şu anda gıdanın virüsün muhtemel bir kaynağı veya bulaşma yolu olduğuna dair bir kanıt yok. Bu yüzden virüs ile gıda ilişkisi an itibariyle endişe yaratmamalı” diyor.
Gıda Ambalajlarına Dikkat!
Prof. Dr. Birol Saygı, bu dönemde kalabalıklardan kaçınmak için yemek davetlerine ara verilmesi gerektiğini vurgulayarak, insanlarla temasın azami düzeye indirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Dışarıda yemek siparişi vermenin doğru olup olmadığını ise şu sözlerle ifade eden Prof. Dr. Saygı, “Hastalığın üstesinden gelmenin en iyi yolu insan temasını kesmek veya azaltmaktır. Aynı zamanda Covid-19’un cansız nesneler yoluyla yayıldığına inanılmakta.
Araştırmacılar, Koronavirüsün plastik ve paslanmaz çelik üzerinde üç gün boyunca hayatta kalabileceğini bulmuşlar. Virüsü, bulaşan yüzeylerden veya cansız nesnelerden bu noktada alıp almayacağınızı bilmiyoruz. Tersine, laboratuvar bulguları virüsün plastik cep telefonu kılıflarına ve paketlere yapışabileceğini gösteriyor. Bu da muhtemelen gıda dağıtım ambalajına yapışabileceği anlamına geliyor. Bununla birlikte, sipariş edilen ambalaja dokunduktan sonra yemeye başlamadan önce mutlaka ellerinizi yıkamanız gerekir.”
Doğru Pişirme Yöntemi İle Virüs Ölüyor
Harvard Tıp Fakültesi tarafından yayınlanan bir araştırmada, virüs doğru yemek pişirmede ölüyor. Koronavirüse (Covid-19) benzer bir virüs olan SARS, özellikle 60 derecede 30 dakikada ölmekte. Bu yüzden doğru yemek pişirme yöntemiyle virüse karşı tedbir almış olunuyor. Prof. Dr. Saygı yiyecekler konusunda genel kurallar için şu sözlerini ekliyor, “Genel bir gıda güvenliği önlemi olarak, enfeksiyon riskini azaltmak için çiğ et kullandıktan sonra daima ellerinizi yıkamalısınız. Gıda ile çalışırken, çiğ ve pişmemiş yiyeceklerin taşınması arasında ve herhangi bir yiyecek kullanılmadan önce viral ve gıda kaynaklı hastalıkları hafifletmek için en önemli önleyici tedbirlerden biri, elleri sabun ve su ile sık sık yıkamaktır.”
“Dışarıda yemek yemek riskli”
Dünya Sağlık Örgütü geçtiğimiz günlerde Koronavirüsü ‘pandemi’ yani kıtalararası bir salgın olarak niteledi. Pandemi duyurusunun yapılmasının ardından insanlar dışarıda yemek yemeyi de azaltmış durumda. Ancak restoranlar bu süreçte sipariş aldıklarını açıkladı. Bu durumun risk oluşturup oluşturmadığıyla ilgili Prof. Dr. Birol Saygı, “Solunum damlacıklarının Covid-19’u iletmek için suçlu olduğunu biliyoruz. Bu yüzden önünüzdeki kişinin virüsü olduğunu, eline öksürdüğünü ve ardından siparişlerini dokunmatik ekranda veya post makinesinde ilettiğini varsayalım. Sıradaki bir sonraki kişi olarak, yüksek düzeyde virüse maruz kalma riskiniz olacaktır. Damlacıkların indiği yüzeylere veya nesnelere dokunup ardından ağzınıza, burnunuza veya gözlerinize dokunarak Covid-19’a yakalanmanız mümkündür. Ayrıca müşteriler yemek servisi yapan personel hakkında da endişeleniyorlar. Bu endişelerin yersiz olmadığını kanıtlayan bir araştırma var. Harvard Tıp Okulu’na göre, Covid-19’a neden olan koronavirüs benzeri virüsler, bazı insanlar için dışkıda da tespit edilmiş. Eğer servis yapan kişi tuvaleti kullandıktan sonra ellerini düzgün bir şekilde yıkamadıysa, sorun yaşarsınız. Marketlerde tadım örneklerini denemeye de sıcak bakmıyorum. Tadım yapmamanın geçerli nedeni kişiden kişiye temasın, hastalığa yakalanmanın en olası yolu olduğu bilinmesidir.”