Nut Milk olarak da bilinen kuruyemiş sütleri, önceleri laktoz intorelansı olan kişiler tarafından benimsenmiş olsa da, kısa zamanda sağlıklı beslenme akımının takipçileri, hayvansal besinleri tüketemeyen veganlar, detoks ve diyetseverlerin de vazgeçilmezi haline geldi. İnek sütünün alternatifi olarak kabul edilen bu sütler, tatlı yapımında, sıcak ve soğuk içeceklerin hazırlanmasında kullanılıyor.
Dünya’da uzun süredir, Türkiye’deyse yeni yeni tanınan kuruyemiş sütlerinin faydasını önce beslenme uzmanlarından dinledik. Ardından detoks içecekleri hazırlayan markalardan satın aldık. Şimdiyse, tariflerin paylaşılması ve kolaylıkla yapılabileceğinin anlaşılmasıyla birlikte, kuruyemiş sütleri mutfaklarımızda da yapılmaya başladı.
Vegan, raw vegan beslenme tarzını benimseyen veya laktoz intorelansı olan kişiler, kuruyemiş sütlerinde laktoz ve kolestrolün bulunmaması, kalsiyum yönünden zengin olması sebebiyle tercih ediyorlar. Detoksseverlerin de gözde içecekleri haline gelmesiyle, sadece hastalık ya da beslenme tercihi sebebiyle değil, lezzetlerinden ötürü tüketenlerin sayısı da oldukça fazlalaştı.
Sağlık yönünden faydalarını, zararlarını açıklamayı beslenme doktorlarına bırakıyorum. Kuruyemiş sütlerinin yapımına, püf noktalarına dair birçok faydalı bilgiyi paylaştığım bu yazıda, aklınıza takılan sorulara yanıt bulabileceksiniz.
Kuruyemiş sütleri hangi ürünlerin hazırlanmasında kullanılabilir?
İnek sütünü kullandığınız hemen hemen her yerde bu sütleri de kullanabilirsiniz. Puding ve diğer tatlıları yapabilir, kahvenize ilave edebilir, smoothielerinize baz olarak kullanabilirsiniz.
Nasıl tatlandırılabilir?
Muz, hurma, kuru üzüm gibi şekerli meyveleri tatlandırmak için kullanırsanız, iyi bir sonuç elde edersiniz. Ben en çok hurmadan faydalanıyorum. Dilerseniz, kakao, vanilya, rendelenmiş hindistancevizi de ilave edebilirsiniz.
Nasıl yapılır?
Doğru bir reçeteyle tüm kuruyemiş sütlerini kolaylıkla yapabilirsiniz.
Tekniğini aklınızda tutmanız yeterli:
-Kuruyemişleri suya koyun.
-Bir gece bekletip süzün, su ilave ederek blender veya rondodan geçirin.
-Süzün, servis yapın!
Püf noktaları:
-Çiğ kuruyemiş kullanın.
-Tazeliklerinden emin olun.
-Çiğ kuruyemişleri kullanmadan bir gece önce mutlaka suya koyun. Krema kıvamını yakalayabilmeniz için bu aşama çok önemli. Ama acilen yapmanız gerekiyorsa, en az yarım saat bekletin.
-Kabukları soymanıza gerek yok, süzerek zaman kazanabilirsiniz.
-Mutlaka içme suyu kullanın.
-İlave edeceğiniz su miktarı, tamamen sütünüzün kıvamını ne kadar yoğun istediğinizle alakalı. Yoğun kıvamlı bir süt istiyorsanız, az su ilave edin.
-Kuruyemiş sütünüzü sek halde tüketecekseniz, mutlaka soğutun!
Kuruyemiş sütünü hazır mı almalı, evde mi yapmalı?
Ev yapımı kuruyemiş sütü ile hazır kuruyemiş sütü arasındaki en temel fark, bildiğiniz gibi katkı maddeleridir. Hazır halde satılan bir kutu badem sütünün içeriğine baktığınızda: su,şeker, %2-3 oranında badem, emülgatör, stabilizörler, vitamin ve kalsiyum ilavelerinin bulunduğunu görebilirsiniz. Hazır badem sütü tüketmektense, evde bir litresini 5-6 dakikada yapıp, iki, üç gün içinde tüketmenizi tavsiye ederim.
Ayrıca bir diğer unsur da, lezzet. Kuruyemiş sütlerinizi kendiniz yaptığınızda, dilediğiniz meyve ile zenginleştirir, damak tadınıza göre lezzetine lezzet katabilirsiniz. Bazı doktorlar, agave ya da stevia yerine, abartmadan meyve şekerinden faydalanmanın daha doğru olduğu kanaatindeler.
Nasıl muhafaza edilmelidir?
Bu sağlıklı sütleri lezzetinden taviz vermeden, kapalı bir kapta 3 gün buzdolabında muhafaza edebilirsiniz. Birçok kaynakta 5 güne kadar saklanabildiği yazılmış olsa da, uzun süredir bu sütleri tüketen biri olarak, 3. günün sonunda lezzetinden kaybettiğini içtenlikle söyleyebilirim.
Yapım aşamasında hangi mutfak aletlerine ihtiyaç duyacağız?
Derin bir kase, rondo/ blender, süzme torbası/sık delikli süzgeciniz varsa, hızlıca işe koyulabilir, mutfağın yolunu tutabilirsiniz.
Blender olmazsa olmaz mı?
Neyi ne için kullandığınız çok önemli. Burada aslolan, suda beklemiş kuruyemişlerimizi krema kıvamına getirebilmek. Eğer rondonuz varsa, blender’a ihtiyacınız olmayacaktır.
Hadi başlayalım!
Kaju Sütü
Malzeme:
1 su bardağı çiğ kaju
4 adet hurma, çekirdeği çıkarılmış
Çeyrek çay kaşığı deniz tuzu
3 su bardağı su
Yapılışı:
-
Kajuları bir gece önceden içme suyunun bulunduğu bir kaba koyun, streçfilmle üzerini kapatıp buzdolabına kaldırın.
-
Ertesi sabah kajuları süzün ve blendera alın. Çekirdeği çıkarılmış hurmaları ve tuzu da ilave edip unufak olana dek blender’dan geçirin.
-
Krema kıvamına gelince, suyu azar azar ekleyerek tekrar blenderdan geçirin.
-
İşte bu kadar, kaju sütünüz hazır! Afiyet olsun.
1. Not: Eğer kaju sütünün pürüzsüz bir görüntüye sahip olmasını istiyorsanız, blender’dan geçirdikten sonra bir tülbente alıp süzebilirsiniz. Bence hafif pütürlü hali daha güzel.
2. Not: Kaju sütünü hurmasız, tuzsuz da hazırlayabilirsiniz. O zaman temel bir tarifiniz ve orjinal bir sütünüz olur. Bu aşamadan sonra da içerisine bal veya pekmez ekleyerek, lezzetlendirebilirsiniz.
Badem Sütü:
Malzeme:
1 su bardağı çiğ badem
3 su bardağı su
3 adet hurma
Yapılışı:
-
Bademleri bir gece önceden içme suyunun bulunduğu bir kaba koyun, streçfilmle üzerini kapatıp buzdolabına kaldırın.
-
Ertesi sabah bademleri süzün ve blender’a alın. Çekirdeği çıkarılmış hurmaları da ilave edip unufak olana dek blender’dan geçirin.
-
Krema kıvamına gelince, suyu azar azar ekleyerek tekrar blenderdan geçirin.
-
Bir tülbete alıp süzün. Buzdolabına kaldırın soğusun. Daha lezzetli olur.
-
Afiyet olsun.
1. Not: Badem sütünü sadece içmek için kullanacaksanız, süzmeye de bilirsiniz. Pütürlü hali de fena sayılmaz. Ama tatlıya ya da başka bir şeye eklemekse niyetiniz, mutlaka süzün. Tatlınızı gereğinden fazla yoğunlaştırır.
Ceviz Sütü:
1 su bardağı ceviz sütü
4 su bardağı su
Ham kakao
Yapılışı:
-
Bir gece önceden içme suyunun bulunduğu bir kaba cevizleri alın, streçfilmle üzerini kapatıp buzdolabına kaldırın.
-
Ertesi sabah cevizleri süzün ve blender’a alın.
-
Krema kıvamına gelince, suyu azar azar ekleyerek tekrar blenderdan geçirin.
-
Bir tülbente alıp süzün. Buzdolabına kaldırın soğusun. Daha lezzetli olur.
-
Afiyet olsun.
1. Not: Dilerseniz, tatlandırmak amacıyla yarım muz ilave edebilirsiniz.