Oruç tutarken nelere dikkat etmelisiniz, beden ve ruhsal olarak bu döneme nasıl hazırlanmalısınız? Uzman isimlere kulak verin…
ORUÇ, BEYNİ VE RUHU ŞARJ EDİYOR
Bedenimiz bir mekanizmadır ve bu mekanizmanın işleyişi bazı durumlarda farklı tepkiler verebilir. Bazen sinirli olduğumuzda, bazense çok fazla aç kaldığımızda… Özellikle de uzun süre aç kalan beyin açlık alarmı vererek yemek bulmak için daha fazla çalışıyor. Sonucunda ise daha yorgun veya gergin olabiliyoruz. Peki, ya orucun ruhumuzu ve beynimizi şarj ettiğini ve daha zinde tuttuğunu biliyor muydunuz?
Oruç tutmanın beyne olan faydası, bilimsel araştırmalar sonucu kanıtlanmıştır. Birey, oruçlu olduğu zamanlarda beyninde, nörotrafik faktör denilen protein üretimi artmaktadır. Beyin türevli nörotrafik faktör, salgı proteini olup beyinde ve kan dolaşımında bulunmaktadır. Bireyde, oruçla artan bu faktör; kişinin gelişiminde, canlılığında ve işlevlerini yerine getirmede önemli rol oynar. Oruç tutmak, zihinsel fonksiyonları arttırdığını ortaya çıkarmıştır.
Oruç, beyinde yeni kök hücrelerin oluşmasını destekler ve bu işleve yardımcı olacak kimyasalların salgılanmasını sağlar.
Diğer bir sebep ise sigara ve kafein bağımlılığıdır. Gün içinde sürekli çay ve kahve içen bir kişi oruç tuttuğunda, kafein yoksunluğuna bağlı olarak dikkat düşmesi, dalgınlık, uykuya meyil, tahammülsüzlük, huzursuzluk ve gerginlik halleri yaşayabilir. Dolayısıyla kişinin toleransı azalabilir. Normalde hoşgörü ile karşılayabileceği birçok şeye tepki gösterebilir. Ayrıca baş ağrıları ve hafif dengesizlik hisleri görülebilir. Normal zamanlarda yoğun kafein tüketen bir kişinin, bu tarz kafein yoksunluğu belirtileri yaşamaması için ramazana girmeden önceki günlerde, kafein miktarını makul ölçülere çekerek vücudunu oruca hazırlaması gerekir. Ayrıca özellikle araç sürücüleri, oruç esnasında düşük kafein seviyelerinin sebep olduğu dikkat eksikliği ve dalgınlık durumlarına karşı çok tedbirli olmalıdırlar. Oruçlu olmanın bilinci ile düşük hızda seyretmeli, ani manevralardan kaçınmalı, trafik kurallarına karşı her zamankinden daha duyarlı olunmalıdır.
Nöroloji Uzmanı
Dr. Mehmet Yavuz / REEM Nöroloji Merkezi
DİŞLERİNİZ RAMAZAN’A HAZIR MI?
Beslenme sistemimizi sil baştan değiştiren bir aylık bir döneme giriyoruz. Ramazan ile birlikte öğün sayısı azalıyor, yemek araları uzuyor. İhmal edilen ağız ve diş temizliği ile beraber de birçok diş problemi kendini göstermeye başlıyor.
Ramazan döneminde vücuda giren besin akışının normal rutinden çıkması ve kişinin uzun süre aç kalması bazı diş problemlerine davetiye çıkarıyor. Özellikle iyi temizlenemeyen diş yüzeyleri ve ara yüzlerde yoğun olarak biriken bakteriler çürük oluşumu riskini arttırıyor. Bu problemleri ortadan kaldırmaksa ağız ve diş bakımının ihmal edilmemesinden geçiyor. İftar ve sahur sonrası yapılacak kapsamlı bir ağız-diş bakımı Ramazan ile birlikte gelen sorunların önüne geçebilir.
AĞIZ KOKUSU KABUSUNUZ OLMASIN
Sağlıklı her bireyin sabah uyandığında sindirim kanalında biriken gazlar ve dil yüzeyinde üreyen bakteriler, ağızda koku oluşmasına yol açar. Bunun dışında eskiyen köprü ve protezlerde biriken gıdalar da ağız kokusunun oluşmasında etkin bir rol oynayabilir. Ramazan ile birlikte artan mide rahatsızlıkları, üst solunum yolu hastalıkları, ağızdan nefes almak bakteri üremesini hızlandırarak oluşmasının önünü açar. Ramazanda hem kişinin kendisini hem de çevresini rahatsız eden ağız kokusunu önlemek için, dişlerinizi fırçalarken, dil sırtlarını ve yanak içlerini de fırçalayın. Dişlerinizi fırçaladıktan sonra diş ipi ve diş gargarası da kullanın. Ayrıca gece uyurken burnunuzun tıkalı olmadığına emin olun ki, ağızdan nefes almak zorunda kalmayın.
BUNLARI UNUTMAYIN!
- İftar ve sahurda yavaş ve sindirerek yiyin. Çünkü hızlı yenip sindirilmeyen besinler gün içinde ağız kokusuna yol açar.
- Lokmalarınızı çok iyi çiğneyin.
- İftar ve sahurda uygun yiyecek ve içeceklere tarçın ekleyin.
- İftar ve sahurda yemeğin finalini peynirle yapın. Peynir, sindirim sistemindeki asit ortamı nötralize eder ve korur, dişlere kalsiyum desteği sağlar.
- Diş eti iltihapları ve çürükler ağız problemlerini beraberinde getireceğinden Ramazan’dan önce mutlaka diş tedavilerinizi tamamlayın.
- Yemeğinizin yanında limonlu su için. Hem bakteriler hem de ağız kokusu için iyi bir çözüm olacaktır.
- Sigara içmek ağız kuruluğunu hızlandırır. Bu sebeple sigara içenlerin mutlaka iftar ve sahur dışında sigara içtikten sonra ağızlarını çalkalamalı ve dişlerini fırçalamalıdır.
Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu