Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Taner Usta, robotik cerrahi ile 3 boyutlu ameliyatların yapılabildiğini ve bu yöntem sayesinde ameliyat esnasında el titremesinin ortadan kalkarak, operasyonun başarı şansının oldukça arttığını belirtti.
Da Vinci Robotu olarak da adlandırılan bu yöntemle doktor robotun kollarını kumanda edecek bir konsola oturur. Robotun kollarını sadece cerrah kontrol edebilir. Hastanın başında duran başka bir cerrah konsoldaki cerraha yardım ediyor. Robotik cerrahide cerrah robota komut verir, hasta konsolunda bulunan kollar ise cerrahtan aldığı tüm komutları birebir eşzamanlı olarak yansıtarak operasyonu gerçekleştirir. Robotik cerrahinin avantajı, cerrah ameliyat bölgesini robotun yetenekleri sayesinde kendi gözünden çok daha net ve yakından, 3 boyutlu olarak görebilir, oturarak çalıştığı için daha az yorulur.
AMELİYATI ROBOT MU YAPIYOR?
Bizlere en çok sorulan sorulardan biri “Robotik cerrahide ameliyatları robot mu yapıyor cerrah mı yapıyor?” sorusudur. Cevabımız çok net; elbette cerrah yapıyor. Robotik ekipman ise cerrahın işini son derece kolaylaştırıyor. Sonuçta zor olan ameliyatlar daha kolay bir şekilde yapılabiliyor.
Robotik cerrahide cerrah, ameliyathanede hastanın yanında bulunan cerrah konsolundan, hasta konsolundaki el bileğini model alan kolları kullanılarak gerçekleştirilen bilgisayar yardımlı bir sistemdir. Robotik denince akla ilk olarak “Ameliyatı bir robot mu yapıyor?” sorusu gelse de, ameliyatı bir cerrah gerçekleştiriyor.
EL TİTREMESİNİ ORTADAN KALDIRIYOR
Robotik cerrahi, minimal invaziv cerrahinin bir türüdür. Minimal invaziv cerrahi, hastayı büyük bir kesiden ameliyat etmek yerine 1 cm’den daha küçük kesilerden yerleştirilen özel cerrahi aletler ile çevre dokulara daha az zarar vererek yapılmasıdır. Robotik cerrahide bir kamera kolu ve cerrahi aletlerin takılı olduğu mekanik kollar vardır. Bu kollarda bulunan enstrümanlar 7 kademeli serbest hareket etme özelliğine sahip olan küçük aletlerden oluşmaktadır. Bu aletlerin uçları “endowrist” adı verilen sistem sayesinde kendi eksenleri etrafında 540 derece dönebiliyor. Bununla birlikte insan elinin bilek hareketlerini takip edebiliyor.
Robotik cerrahide, aletler operasyon esnasında olası el titremesini hiçbir şekilde algılamıyor ve cerrahinin komutları dışına çıkmıyor.
AMELİYATLARIN BAŞARI ŞANSINI ARTTIRIYOR
Cerrah, aletleri ve kamerayı operasyon odasında bulunan bir konsoldan takip eder. Açık ameliyatlarda, cerrahinin eli ve aletlerinin giremeyeceği ya da çevre organlara zarar vereceği durumlar olmaktadır. Ancak robotik cerrahi ile bu problem ortadan kaldırılır. Böyle durumlarda yapay bir el gibi çalışan robot, cerrahın elinin konsoldaki hareketlerini birebir içeriye aktarmakta ve ameliyatın başarı şansını arttırmaktadır.
Yaklaşık 10 yıldır Türkiye’de aktif olarak kullanılan robotik cerrahi, minimal invaziv laparoskopik cerrahi temeli ile uygulanan bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır.
Dünyada yaklaşık olarak 4.000 robotik cerrahi sistemi kullanılmaktadır. Da Vinci robotunda bugüne kadar 4 milyona yakın ameliyat başarılı bir şekilde gerçekleşmiştir. Türkiye’de 34 Robotik cerrahi sistemi bulunmaktadır. Kamu, özel ve üniversite hastanelerinde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.