- yüzyılda dünya, bilgi ve teknolojinin yoğun olduğu çağa geçiş yaparak büyük bir devrim yaşadı.
Artık hayatımızın vazgeçilmez parçası olan teknoloji, beraberinde sosyal hayatımıza da pek çok değişim getirdi. Bu büyük değişimden yetişkinlerin etkilendiği kadar elbette çocuklar da etkilendi.
Teknolojinin hayatımıza getirdiği rahatlık bir yana başka her şey gibi olumlu ve olumsuz yönleri de bulunuyor. Nasıl ki bir ilacı aşırı dozda kullanırsak biz zararlı çıkarız, teknolojinin de aşırı kullanımı sosyal, profesyonel, özel ve en önemlisi fiziksel ve ruhsal sağlığımızı da olumsuz etkiliyor.
Her anne babanın isteği çocuğunun psikolojik ve fiziksel sağlığının yerinde olması, ama ne yazık ki bazen kendi rahatlıkları için ya da çocuğum her şeyi öğrensin diye bütün teknolojik imkânları altın tepside onlara sunuyorlar. ‘’Sonuçta teknoloji çağındayız, her şeyi öğrenmesi gerek!” diye düşünseler de sonuç olarak sosyal ilişkisi kötü, iletişim becerisi düşük, hırçın ve sabırsız bir nesil yetişiyor. Öyleyse bizim bu krizi önlemek için ne yapmamız gerekiyor? İlk önce çocukların teknolojiye bağımlılık nedenlerini bilmeliyiz ki ona göre sonuca bakarak bir çözüm üretelim.
Çocukların belli bir yaştan sonra temel ihtiyaçları ortaya çıkıyor ve bu ihtiyaçları karşılamak ebeveyn ve öğretmenlerin sorumluluğu altındadır. Her insanın temel ihtiyaçları olan; gelişim ihtiyacı, kabul görme, seçim yapma özgürlüğü ve keşfetme ihtiyacı olarak biliniyor. Aileler çocukların gelişim ihtiyaçlarını odaklanmayınca çocuk bilgisayar ve teknoloji ortamında onu karşılamaya çalışıyor. Örneğin level atlama oyunları oynuyor. Normal hayatta iletişim kurma yeteneği yokken sanal ortamda tanımadığı kişi ve insanlarla sohbet ederek kabul görme ihtiyacını karşılıyor veya sanal ortamda istediği herhangi bir şeyi yapıp seçim özgürlüğüne kavuşma zevkini yaşıyor.
ÇOK MU ZARARLI?
- Beyin gelişiminin yavaşlaması
- Nörolojik rahatsızlıklar
- Dikkat problemi riski yaşama
- Gelişmeyen iletişim becerisi
- Düşünme ve merak yetisinin kaybolma riski
- 3 boyutlu hissedip düşünememek
- Kötü sosyal ilişkiler
- Hızlı akışta görüntü izleme hipnotize ederek düşünmeyi durdurur (oyunlar, televizyon…)
- Uykusuzluk, kaygı bozukluğu, depresyon..
PEKİ, NE YAPMALIYIZ?
Bilgi çağında büyüyen bir neslin elbette teknoloji kullanmalarını önleyemeyiz. Ama olumlu kullanmalarını sağlayabiliriz; kodlama, tasarım, online öğrenme kursları, yabancı dil geliştirme gibi pek çok faaliyetleri öğrenmeleri için yönlendirebiliriz. Hiç kullanmamak değil, doğru kullanmak gerekli. Çocuklarımızın kullandıkları aletler ortak alanda ve ortak kullanım içinde olmalı. Teknolojiyi kullanmaları için belli saat ve zaman aralığı belirlemek gerekli. Önemli nokta “sıkı kontrol” demiyoruz çünkü kendilerini kontrol altında hissederlerse beyin daha fazla meyil gösterir veya bize anlatmaları gereken şeyleri anlatmayacak noktaya gelirler.
Çocuklarımız tablet/bilgisayar kullanırken onlarla eşlik edip konuşmaya çalışalım, merak ettikleri hakkında konuşup konunun doğrusunu anlatalım ve düşünmelerini sağlayalım. Bu, ebeveynlerin çocukları için yapacakları en büyük iyiliktir. Teknoloji hakkında çok bilgi sahibi olmayabiliriz ama en azından çocuklarımızın kullandıkları siteler, oyunlar, programlar, sosyal ağlar hakkında bilgili olmalıyız. Böylelikle güvenli olup olmadığını öğrenebiliriz. Çocuklarımızın geleceğini sanat, müzik ve spor gibi etkinliklerle garantiye alalım. Eğer çocuklarımızla daha fazla konuşarak, eğlenerek zaman geçirirsek onlar da teknolojiye zararlı tarafından yönelmemiş olurlar.
Anusha Zubairy