Binlerce çocuğa umut olan, yüreklerine dokunan Toçev Başkanı Ebru Uygun, çok genç yaşta kurduğu Toçev’i, ilham veren hikayesini ve iyileştirici bir güç olarak gördüğü ebru sanatını Aysha Dergi okuyucuları için anlattı.
Toçev ile birlikte binlerce çocuğa eğitim verdiniz ve çok genç yaşta başladınız buna. Nasıl karar verdiniz?
Tek düşüncem çocukların ilkokuldan sonra okumasıydı. İlkokul beşe kadar okumak zorunluydu, sonrasında çocuklar ya çalışıyordu ya da evlerine gidiyorlardı. Bu da beni mutsuz ediyordu. Onlar için bir şey yapmam gerektiğini hissediyordum. Ben çok güzel okutulmuştum, çalışkandım ama her türlü ekonomik şartlara da sahiptim. Bana tanınan şans neden diğer çocuklara tanınmıyor diye düşünüyordum. Ailem ilk başta inanmadı yani böyle büyük bir sorumluluğa girmemi istemediler. Babam ileriki yaşlarda böyle bir işe kalkışmamı istedi hep. Ben dinlemedim… Ama iyi ki babam o şekilde davranmış, çünkü tamamen kendi emeklerimle bu noktaya geldim. Çevremdeki on arkadaşım bana inandı ve bu işe giriştik. Beş tanesi hala vakıfta yönetim kurulunda devam ediyor. Bize destek olanlar genelde tanımadığımız insanlar oldu. Zaten 23 yaşındaki insana inanmak büyük bir cesarettir o yüzden bana o dönem inanan herkese şükran duyuyorum.
Bugüne kadar kaç çocuğa destek verdiniz?
Projeler ile birlikte 5.5 milyon çocuğa dokunduk ama birebir okuttuğumuz çocuk sayısı bine yakındır.
Çocukluğunuz ile yaşadığınız deneyimlerin çok farklı olduğunu biliyoruz. Bu yaşamları görünce neler değişti hayatınızda?
Çok şey yaşadığım için genç yaşta olgunlaştım. Çünkü çok hikâye, kötü travmalar gördüm. Ama en güzel yanı şuydu, onların hayatlarında değişim yaratmayı başardık. Bu tabii ki hep pozitif bakmama neden oldu. Çünkü ben de sonra hayatımda birçok olumsuzluklar yaşadım ama hiçbirinde kendimi kaybetmedim. Onlar beni çok doğru beslediler. Elimdeki güzelliklere şükretmeyi, teşekkür etmeyi öğretti ve hayattaki duruşumu değiştirdi.
İnsanlar sizi hayatlarının içerisine nasıl aldılar, nasıl karşıladılar?
Çok gençtim, kadındım ve tabii ki bu çok beklenen bir durum değildi. 90’lı yılların sonundan bahsediyoruz; Güneydoğu’da, Doğu Anadolu’dan çok çok yeniydi her şey. Üçüncü, dördüncü gidişinizde sizi kabul ediyorlardı. Ben ne yaparsam yapayım nereye gidersem gideyim, hiçbir zaman kadınlığımdan ödün vermedim. Kadın kimliğimi her gittiğim yerde yaşatmaya çalıştım. Ve bunu bir örnek olarak o kız çocuklarına da göstermek istedim: “Bakın ben eğitim aldım geldim buraya. Siz de eğitim alırsanız sizin de yapamayacağınız hiçbir şey yok.”
Sizi yolunuzdan kararlarınızda döndürmeye çalışan oldu mu? Ve en çok sizi destekleyen kişiler kimdi?
Sevdiklerim benim çok yorulduğumu düşündüler. Gerçekten çok yoruldum doğru, o dönem evlendim, ikiz çocuğum oldu. Bir de doğuştan kronik bir hastalığım var hepsi bir araya gelince… Nasıl insan doktorluk gibi ulvi bir mesleği seçer, ben de seçilmiş bir meslek olarak gördüm bunu. Allah 20’li yaşlarında insana böyle bir duyguyu herkese nasip etmez. Bu çok özel bir şey.
En basit hali ile bir insan nasıl bağışta bulunabilir Toçev’e?
Bireyler 60 lira vererek bir çocuğun okutulmasına neden olabilir. Web sitemize, tocev.org.tr adresine girip online bağış sekmesinden bağışını yapabilir. Daha sonra manevi aile olmak, her ay bağış yapmak istiyorsa bizimle bağlantıya girerler. Çocuk raporu gönderilir, çocuğu seçer ve arzu ederse üniversite sonuna kadar çocuğun okumasına destek olabilir.
Nasıl faaliyetler ile çocuklara dokunuyorsunuz?
Her yaş grubuna yönelik yıllık düzenli bir aktivite programı var. Bu aktiviteler içinde tiyatro, sinema, gezi, İstanbul içinde veya dışında kültür turları oluyor. Yaz kampları düzenleyip çocukları götürüyoruz. Onun yanı sıra drama, atölye çalışmalarımız var. Çocukların psikolojik gelişimi için desteklediğimiz bir çalışma bu. Bunun yanı sıra sağlık kontrolünden geçen çocuklarımız spor aktivitelerine katılıyor. Sanatsal aktiviteler de yapılıyor, mesela ben ebru çalışması yaptırdım çocuklara. Ayrıca yoga yapılıyor, diksiyon, fotoğrafçılık dersleri veriliyor. Hep dikkat ettiğim bir nokta var; ben çocuğumu nasıl yetiştiriyorsam o çocuklara da aynı imkanı verebilmeliyiz. Kıyafetten iç çamaşırına, pedinden deodorantına kadar her detayı düşünüp hazırlıyor; paketi bizzat çocuğun evine gönderiyoruz. Belirlenen ailelerimize gıda yardımı da gidiyor.
Hem kadın hem anne olarak zor olmadı mı böyle bir yapılanmanın içinde olmak, Toçev’i bu noktaya getirmek? Çocuklarınızla bu yoğunluk içerisinde nasıl bir ilişki içerisindeydiniz?
Toçev beni büyüttü, besledi, yetiştirdi. Oradaki çocuklar sebebiyle anneliğe hazırlanmış gibiydim. Çocuklarım da Toçev’in içinde büyüdüler. Şu anda 20 yaşındalar ve onlar da yönetimdeler. Bir şekilde Toçev’e dokunuyorlar. Toçev’in benim hayatıma çok büyük artısı olduğu gibi onlara da oldu. Genç yaşta olgunlaştılar…
Ebru sanatına nasıl başladınız?
Ebruya başlamam konusunda Toçev’in çok etkisi var. Gözlerim ile yaşadığım bir problem vardı, karanlık ortamda kalmam gerekiyordu. Bir ebru ustası sağ olsun bana el verdi ve beni çalıştıracağını söyledi. Onunla çalıştıktan sonra sağlık sorunlarım daha iyiydi. Artık sana yapabileceğim bir şey yok, kendi yolundan gidiyorsun dedi. O kadar çok hikaye var ki beslendiğim… Vakıftan dolayı bildiklerim, kendi hayat hikayem… Hepsi bir araya gelince ben suda dans etmeye başladım renkler ile… İnanılmaz bir terapi oldu bana. Şimdi ebru atölyemde aynı zamanda workshoplar, atölye çalışmaları yapıyoruz. Seramik boyama, bez bebek yapımı, amigurumi, cam işleme, hayat ağacı, çanta yapımı ve keçe sabun bu çalışmalardan bazıları…
Yakın zamanda bir sergi olacak mı? Bu arada her satılan üründen bir payın Toçev’e gittiğini de biliyoruz…
En son sergimi 2015’te yaptım, nerdeyse 3 yıl oldu. 2018’in sonunda yeni sergiye hazırlanıyoruz. Çünkü Toçev 25. yılına giriyor, sergi de bu kutlama etkinlikleri içinde olacak inşallah.
Gözde Nur Bayar