Röportaj: Yelda İpekli
Markalaşmak günümüzde insana yakın olmakla duyguların tatmini ile eş anlamlı. Şehircilikte de markalaşma kavramını son yıllarda daha sık duymaya başladık. Çünkü biliyoruz ki hizmeti yapmak, sürdürmek kadar bunu kültürel bir bütünlükte sürdürülebilir ve beklentileri karşılayacak şekilde formatlamak çok önemli. Bu anlamda #iyikiüsküdarvar sloganı altında başlatılan ve bölgenin yaşayanlarının hayatına dokunmakla kalmayıp örnek bir belediye olmak iddiasını taşıyan Üsküdar Belediyesi’nin çalışmaları dikkat çekici. Kültürün, tarihin her metrekaresine sinmiş İstanbul’un simge semtlerinden Üsküdar; yenilikçi ve insan odaklı yaklaşımıyla aklımda yer etti. Belediye Başkanı Avukat Hilmi Türkmen ile içinin titrediği Üsküdar’ı konuştuk. 1928 yılında yapılan ve İETT garajı olarak kullanılan tarihi yapının garajlıktan çıkarılıp restore edilerek içinde 10 binden fazla kitabın, tasarım ürünlerinin olduğu genci yaşlısı herkesin çay deminde buluştuğu etkileyici Nev Mekan’da sohbet ettik.
Belediyecilik anlayışınız nedir?
Tarih ve kültür şehri Üsküdar’ı yerel yönetimde lider, cazibe merkezi bir şehir haline getirmek istiyoruz. Tüm paydaşlarımıza kaliteli, şeffaf, verimli ve etkin belediyecilik hizmetlerini katılımcı bir yerel yönetim anlayışı ile beraber sunarak Üsküdarlıların ekonomik ve sosyal refah seviyesini yükseltmeyi hedefliyoruz. Uluslararası kalite standartlarında belediyecilik hizmetleri sunmaya özen gösteriyoruz. Katılımcı yerel yönetim anlayışı ile çözüm odaklı, tarafsız, hesap verebilir ve şeffaf bir yönetim hedefliyoruz. Aynı zamanda Üsküdar Belediyesi olarak teknolojiyi yakından takip ediyor ve Üsküdar halkının azamî düzeyde yararlanmasını sağlıyoruz. Biz belediye olarak tüm kaynaklarımızı amacına uygun, etkin ve verimli kullanmaya, doğal, tarihî, kültürel mirasa ve geleneksel değerlere sahip çıkarak gelecek nesillere aktarmaya ve Üsküdarlıların aktif katılımıyla çevreye duyarlı sürdürülebilir kalkınma sağlamaya çok önem veriyoruz. Özellikle çevreye karşı sorumlu, sağlıklı ve sürdürülebilir kentleşme kültürü çağlar boyunca kentin en kıymetli yerleşim yerlerinden olan Üsküdar gibi bir semtte oldukça hassas ve öncelikli bir konu. Aynı şekilde adalet, dürüst bir yönetim anlayışı, insanı odağına alan yenilikçi bir hizmet anlayışı ve sosyal belediyecilik de belediyecilik anlayışımızın temel değerleri arasında yer alıyor.
Üsküdar sizin için ne anlam ifade ediyor?
En yalın ifadeyle Üsküdar benim evim! İyi ki Üsküdar var! Üsküdarlı olmanın gururunu yaşıyorum. Dilimizde bir tabir vardır, “gözü gibi bakmak” denir, haliyle gözüm gibi bakıyorum ve çevremdeki herkesin de aynı şekilde azami özen ve hassasiyetle yaklaştığını görmek istiyorum. Tarih ve kültür şehri Üsküdar’ımızın huzur ve emniyet içinde, yaşam kalitesinin yüksek seviyelerde olduğu, yatırımlar için bir cazibe merkezi haline geldiği bir yer hayal ediyorum. Üsküdarlıların her zaman “İyi ki Üsküdar var” demeleri ve Üsküdarlı olmanın haklı gururunu sonuna kadar hissetmelerini sağlamak benim büyük arzum…
Merkezinde insan olan, insanı tasarım, doğa, sanatla bütünleştiren çalışmalarınız beni çok etkiledi. Tüm projelerinizde ekipleriniz yoğun çalışıyor sizinle birlikte ancak kalbinizde ayrı yeri olan projeleriniz hangileri?
Hiç tereddüt etmeksizin bu sorunuza “İyi ki Üsküdar Var!” diye yanıt verirdim. Bu proje ile insanların içindeki iyiliği, güzelliği, naifliği ortaya çıkarıyoruz. İstanbul’un koşturmacalı kent hayatı içinde insanlar, özellikle genç kuşak zaman zaman bir mana kaybı yaşıyor. “Ben kimim?”, “Şu hayatta nasıl bir tortu bırakacağım?”, “Faydalı bir şey yapıyor muyum?” vs. gibi sorular sormaya başlayan herkese kapıları sonuna kadar açık bir proje hayata geçiriyoruz. ‘İyi ki Üsküdar Var’ projesi çatısı altında birçok aktivite hayata geçiriyoruz. Bunlar arasında sokak hayvanlarına ücretsiz olarak hizmet vermek üzere HayKonfed’in desteğiyle açtığımız Minik Dostlar Kiniği de var, down sendromlu çocukların çalıştığı, onları sosyal hayata bağlayan Tebessüm Kahvesi de var. Tebessüm Kahvesi’yle boş bir tinerci yatağını, arkasındaki köşkten tutun önündeki oyun bahçesine, çimlerin üzerindeki yastıklara, oturma alanına kadar komple iyiliğin merkezi haline getirdik. Zaten bir rehabilitasyon merkezimiz vardı, engelli çocukları olan ailelerle dönem dönem bir araya geliyorduk, onlar için kalıcı bir fayda yaratma arzusuyla hiçbir ticari kaygısı olmaksızın, bu sosyal projeyi hayata geçirdik.
15 milyon lira harcayarak Valide Sultan gemisini yaptırdık, gündüz ücretsiz kültür turları düzenleniyor, yeni eğitim öğretim dönemiyle birlikte Üsküdar’daki liselerin öğrencilerine sanat tarihi dersleri verilmeye başlandı, akşamları zaman zaman nikâh salonu olarak kullanılıyor, böylelikle dar gelirli vatandaş da Boğaz’da evlenebiliyor. Hali hazırda evcil hayvanlar için otel inşa ediliyor. Örneğin; Üsküdarlılar hayvanlarını buraya teslim edip tatile gidebilecek. ‘İyilik Hareketi’ kapsamında “Ü” logolu tasarım çantalar üretiliyor, geri dönüşümden kazanılan malzemeyle üretilen çantalar mesela alışveriş çantası, market çantası olarak kullanılabilir. Plastik tüketimini azaltmaya ve çevreyi korumaya dönük anlamlı bir davranış… Üstelik çantaların tasarlanıp üretildiği atölyelerde gençler tasarımcılarla da bir araya geliyor, bir taşta birkaç kuş! Kısaca “İyi ki Üsküdar Var” çatısı altında yok yok. Yaşlılara balkon tarımı eğitimleri bile veriliyor.
Üsküdar’daki başta tiner olmak üzere çeşitli kimyasallara bağımlı olan 156 çocuğu hayata tutundurmayı başardınız. Ve Çamlıca’daki Rehabilitasyon Merkezi’nde bu çocukların bağımlılıktan kurtulması için tedavi süreçlerini de sürekli takip ediyorsunuz. Bu süreci anlatabilir misiniz?
Sosyal belediyecilik anlayışı 2004 yılında kurulan, Üsküdar Belediyesi Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi engelli yavrularımıza gelecek, engelli dostlarımıza umut, yalnız yaşlılarımıza evlat, dertli ailelerimize derman olsun hedefiyle yola çıktı. Merkezimizde özel eğitime ihtiyacı olan herkesin çevre koşullarını iyileştirmek, onların birisine bağımlı olmadan yaşayabilmelerine yardımcı olmak, her yönden gelişmelerini sağlamak, yaşlıların bakım ve hizmetlerini yapmak, sorunları bulunan aile bireylerine psikolojik destek vermek hedefleniyor.
Bu merkezde özel eğitime ihtiyacı olan çok büyük çoğunluğu ergenlik çağındaki çocuklarımıza destek oluyoruz. 0 – 16 yaş grubu çocuklarımıza seanslı bireysel eğitim programı uygulanıyor. Özel Eğitim Birimi bünyesinde alanında uzman psikolog, pedagog, psikolojik danışman, çocuk gelişimci, okul öncesi öğretmeni, fizik tedavi uzmanı ve beden eğitimi öğretmenleri görev yapıyor. Mental retardasyondan tutun da özel öğrenme güçlüğüne, fiziksel engellerden otizme yahut davranış bozukluklarına varan pek çok konuda özel eğitimle aileler destekleniyor ve çocukları hayata kazandırılıyor. Ben de bizzat çocuklarla birebir ilgilenmeye ve onların gelişimlerini takip etmeye çalışıyorum, o çocukların hepsi bir bakıma kendi çocuğum gibi.
Hayalinizde, planlarınızda neler var?
Bizim bütün hayallerimiz, bütün hedeflerimiz Üsküdar’a ilişkin. Üsküdar’a, Üsküdar halkına hizmet etmek yegâne gayemizdir. Bu hedefleri gerçeğe dönüştürmek için elbette çok sağlam planlarla ileriyi görmek gerekiyor. Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz projeler de yarınların güvencesidir. Üç yılı aşkın sürede sayısız projeye, 300 milyon TL’den fazla yatırıma ve şehrin adeta çehresini dönüştüren bir yenilenme hareketine imza attık. Üsküdar’ı bir dünya marka hâline getirmeyi hedefliyor, Üsküdarlılara layık oldukları şehri sunmak için var gücümüzle çalışıyoruz.
SAYILARLA ÜSKÜDAR
Nüfus: 582 bin 666
Mahalle Sayısı: 33 adet
Yüzölçümü: 35.7 km2